اگر پدر کودکی فوت کند و مادر و جد پدری وی هردو زنده باشند و توانایی پرداخت نفقه کودک را داشته باشند،تکلیف پرداخت نفقه به عهده کیست؟
به عهده جد پدری است،که این موضوع نیاز به توضیحاتی است ک ذیلا توضیح می دهیم.
ماده ۱۲ ق ح خ ۱۳۵۳ بر خلاف ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی ،تکلیف مادر به انفاق را مقدم بر تکلیف جد پدری می داند،اما مرحوم استاد کاتوزیان معتقدند حکم ماده ۱۲ این قانون ناشی از ولایتی بوده که در ماده ۱۵ قانون مذکور برای مادر شناخته شده بود و از آنجا که بعد از انقلا ولایت مادر بر کودک نفی و حکم ماده ۱۵ ق ح خ ۱۳۵۳ در این خصوص نسخ شده است،تکلیف مادر به انفاق نیز مقدم بر تکلیف جد پدری نخواهد بود و در این خصوص لازم است که مجددا به حکم ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی رجوع شود که در آن تکلیف جد پدری مقدم بر تکلیف مادر است.جناب استاد صفایی حکم ماده ۱۲ ق ح خ ۱۳۵۳را منطبق با عواطف مادرانه و به مصلحت طفل اطفال واحب النفقه می دانند و معتقدند دلیلی برای نسخ ماده ۱۲ ق ح خ ۱۳۵۳ حتی پس از تصویب قانون ۱۳۹۱وجود ندارد (زیرا قانون ۱۳۹۱ قانون ۱۳۵۳ را نسخ صریح نکرده و آن دسته از مقررات قانونی ۱۳۵۳که قاعده ای خلاف آن وضع نشده کماکان به قوت خود باقی است)اما اذعات دارند که این دیدگاه خلاف دیدگاه فقهای امامیه است و بنابراین به نظر می رسد چاره ای جز پذیرش حکم ماده ۱۱۹۹قانون مدنی وجود ندارد یعنی در وضعیت کنونی نظام حقوقی ایران ،تکلیف حد پدری در انفاق به کودک نقدم بر تکلیف مادر است.
