هرگاه کسی بر اثر اکراه به جرم غیرقابل تحمل مرتکب رفتاری شود که طبق قانون جرم است مجازات (مجازات جرم اجباری) نمی‌شود. در جرایم موجب تعزیر اکراه کننده به مجازات فاعل جرم محکوم می‌شود. مثلا شخص الف آقای ب را اکراه کند که سندی را جعل کند که مجازاتش 1 تا 10سال حبس می‌باشد. در اینجا آقای الف به مجازات جعل سند محکوم می‌شود و شخص ب نیز که اکراه شده مجازاتی ندارد (تبرئه می‌شود).

شفاف سازی مجازات جرم اجباری و اجبار به جرم

در این مثال اگر همین شخص الف ب را اکراه به جرم کند که مثلا شخص ج را به قتل برساند اگر ب شخص ج را به قتل برساند در اینجا عکس مورد قبلی خود ب محکوم به قصاص (اعدام) می‌شود و شخص الف نیز که اکراه کننده است به حبس ابد محکوم می‌شود. زیرا طبق م375.ق.م.ا. اکراه درقتل مجوز قتل نیست و شخص مرتکب قصاص می‌شود واکراه کننده به حبس ابد محکوم می‌شود. درهمین مثال اگر شخص الف ،ب را اکراه می‌کرد که دست یا پا یه هردو را قطع کند طبق م377ق.م.ا.اکراه کننده به جرم يعنی شخص الف محکوم به قصاص (مجازات جرم قطع عضو) می‌شد و شخص ب تبرئه (مجازات جرم اجباری) می‌شد.

در بعضی موارد شخص اجبار می‌شود نه اکره در اکره همیشه عامل انسانی شخص دیگری را وادار می‌کند. بنابراین اگر حوادث طبیعی یا خواب باعث ارتکاب جرم شده باشد مورد قطعا اجبار است نه اکراه. اما در موردی که یک عامل انسانی باعث ارتکاب جرم توسط انسان دیگر شده است ممکن است اکراه یا اجبار باشد. مثلا اگر الف، ب را اکراه کند که با اسلحه به شخص ج شلیک کند و این کار را بکند مورد اکراه است. اما اگر همین الف دست ب را بسته باشد و با گرفتن دست ب انگشت ب را به ماشه تفنگ بزند و گلوله به سمت ج شلیک کند چون ب اراده‌ای درشلیک گلوله نداشته است از مصادیق اجبار به جرم است.

در مورد اجبار به جرم، شخص مجبور در تمامی جرایم (حتی قتل) از مجازات جرم اجباری معاف است. عکس اکراه که شخص مکره در مورد قتل محکوم به قصاص بود و اکراه کننده نیز حبس ابد محکوم می‌شد.