وقتی شخصی مرتکب جرم می‌شود، از طریق آن اموال و دارایی کسب می‌کند و پس از انجام این کار قصد پنهان کردن ماهیت و اموال نامشروع را دارد، به عمل انجام شده پولشویی گفته می‌شود. به عبارت دیگر پولشویی فرایندی است که از طریق آن پول کثیف (به پولی گفته می‌شود که از طریق راه‌های خلاف مانند قاچاق کالا، کلاهبرداری، فروش مواد مخدر و… به دست می‌آید) به پول تمیز یا کالای کاملا مشروع تبدیل می‌شود.
معمولا پولشویی را روشی برای فریب دادن ماموران قانون می‌دانند. همچنین مجرمان پس از کسب پول کثیف به دنبال روش‌هایی برای مشروع نشان دادن آن هستند. این افراد پولشویی را به واسطه کسانی انجام می‌دهند که از نوع و چگونگی جرم اولیه خبری نداشته باشد و یا با شخص تبانی کرده باشند.
در ابتدا ممکن است این سوال مطرح شود که آیا پولشویی را جرمی جداگانه می‌دانند؟ آیا به علت کسب پول کثیف، فرد پولشو مجازات می‌شود؟ در ادامه سعی داریم سوالاتی مانند مفهوم پولشویی چیست و چه مجازاتی برای آن در نظر گرفته‌شده است را به شما پاسخ دهیم.
عناوین صفحه
آشنایی با پولشویی و هر آنچه که درمورد آن نمی‌دانید
برای ارتکاب جرم پولشویی و مجرم شناختن پولشو، باید ابتدا جرم انگاری انجام شود. جرم انگاری به معنای جرم تلقی کردن عملی درست یا مباح با تصویب قانون است. لازم به ذکر است که اقدامات کیفری یکی از مواردی است که در همه پرونده‌های پولشویی موردتوجه قرار می‌گیرد.
اصل قانونی بودن جرم و مجازات اقتضا می‌کند که هیچ عملی تا زمانی که به موجب قانون، غیرقانونی اعلام نشده است، جرم شناخته نشود.
با توجه به اینکه پولشویی کاری بسیار خطرناک است و تاثیرات منفی بر جامعه می‌گذارد، برای اینکه به‌عنوان جرم تلقی شده و اقداماتی کیفری برای مقابله و کاهش آن در نظر گرفته شود، باید به‌وسیله قانون آن را جرم انگاری کرد.
در حقوق ایران و مطابق ماده 2 قانون مبارزه با پولشویی مصوب 1386، پولشویی به‌عنوان جرم شناخته می‌شود و این قانون شامل موارد زیر می‌شود:
- «تحصیل، تملک، نگهداری یا استفاده از عواید حاصل از فعالیت‌های غیرقانونی، با علم به منشا مجرمانه آن»
- «تبدیل، مبادله یا انتقال عوایدی به‌منظور پنهان یا کتمان کردن منشا مجرمانه آن با علم به اینکه به طور مستقیم یا غیرمستقیم از ارتکاب جرم به دست آمده یا کمک به مرتکب جرم منشا به نحوی که وی مشمول آثار و تبعات قانونی ارتکاب آن جرم نشود»
- «پنهان یا کتمان کردن منشا، منبع، محل، نقل و انتقال، جابجایی یا مالکیت عوایدی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم در نتیجه جرم تحصیل شده باشد»
توجه داشته باشید که در صورت بروز هریک از موارد بالا شخص مجرم شناخته می‌شود و مشمول مجازات خواهد شد.
معرفی انواع پولشویی و بررسی هریک از آن‌ها
پولشویی به 4 دسته زیر تقسیم می‌شود:
پولشویی درونی: پولشویی درونی به معنای ارتکاب جرم در داخل کشور است و قانونی جلوه دادن این عمل نیز در داخل همان کشور صورت گیرد.
پولشویی بیرونی: به معنی ارتکاب جرم در خارج از کشور و همچنین قانونی جلوه دادن آن در کشور خارجی است.
پولشویی وارداتی: در این پولشویی جرم در خارج از کشور و قانونی جلوه دادن آن در داخل کشور صورت می‌گیرد.
پولشویی صادراتی: بدان معنا است که جرم در داخل کشور و قانونی نشان دادن درآمد به‌دست‌آمده در خارج از کشور صورت می‌گیرد.
مجازات پولشویی و نکات مهم آن
به‌طورکلی پولشویی، جرمی خطرناک و پیچیده است که معمولا افراد باهوش با سوء استفاده از هوش خود این کار را انجام می‌دهند که انجام این کار سبب آسیب رساندن به پایه‌های اقتصاد کشور می‌شود. در قانون مجازاتی برای فرد پولشو در نظر گرفته شده است که مطابق ماده 9 قانون مبارزه با پولشویی به‌صورت زیر است:
«اصل مال، درآمد و عواید حاصل از ارتکاب جرم منشا و جرم پولشویی مرتکبین جرم پولشویی مصادره می‌شود و همچنین چنانچه جمع اموال، درآمد و عواید مذکور تا ده میلیارد ریال باشد به حبس تعزیری درجه پنج و ارقام بیشتر از آن به حبس تعزیری درجه چهار در هر دو مورد علاوه بر مجازات قبل به جزای نقدی معادل وجوه یا ارزش مالی که مورد پولشویی واقع گردیده محکوم می‌شوند»
بر اساس ماده ذکرشده مجازات پولشویی به‌صورت زیر مشخص خواهد شد:
- اگر دارایی و درآمد کسب‌شده از جرم پولشویی به‌اندازه ده میلیارد ریال باشد، مجازات آن شامل اصل مال و درآمد حاصل از انجام این جرم، حبس تعزیری درجه 5 و جزای نقدی معادل درآمد به دست آمده از پولشویی می‌شود.
- اگر درآمد کسب‌شده بیشتر از ده میلیارد ریال باشد، میزان جرم پولشو شامل اصل مال و درآمد حاصل از جرم، حبس تعزیری درجه چهار و پرداخت جزای نقدی معادل درآمد حاصل از پولشویی می‌شود.
مطابق تبصره 4 همین ماده «درصورتی‌که جرم پولشویی به‌صورت سازمان‌یافته ارتکاب یابد، موجب تشدید در مجازات به میزان درجه‌یک خواهد بود»
پولشویی فشنگ چیست؟
این پولشویی هنگامی رخ می‌دهد که مبلغی با منبع نامشخص به‌حساب شخصی دیگر واریز شود و سپس از او می‌خواهند تا پول را واریز کند. انجام این کار سبب عدم شناسایی و گم‌شدن رد و اثر پول می‌شود. توصیه می‌شود در صورت بروز همچنین موردی به بانک مراجعه کنید و شماره شبا شخص واریزکننده را دریافت کنید تا پول به‌حساب همان شماره‌حساب بازگردد. با انجام این کار می‌توانید مانع از انجام پولشویی و شناسایی شخص پولشو شوید.
پولشویی بانکی چگونه است؟
با توجه به اینکه جابجایی پول در بانک‌ها به‌صورت روزانه زیاد است، افراد مجرمی که قصد جابجایی مبالغ بالا و پول کثیف را دارند برای از بین بردن رد و اثر، آن را به سیستم بانکی وارد می‌کنند. با انجام این کار رد و اثری از جابجایی پول باقی نخواهد ماند.
جمع‌بندی
در این مقاله سعی کردیم سوال مفهوم پولشویی چیست و چه مجازاتی برای آن در نظر گرفته‌شده است را به شما پاسخ دهیم. پولشویی روشی بسیار خطرناک و پیچیده است که توسط افراد باهوشی که از هوش خود سوء استفاده می‌کنند، انجام می‌شود.
به درآمدی که از طریق جرم مانند کلاهبرداری، قاچاق، مواد مخدر و… جمع‌آوری می‌شود و شخص قصد دارد پول را موجه جلوه دهد، پولشویی گفته می‌شود. با توجه به اینکه انجام این کار سبب آسیب رسیدن به اموال جامعه نیز می‌شود، مجازاتی برای فرد پولشو در نظر گرفته شده است. امیدواریم بامطالعه این مقاله پاسخ سوالات خود را متوجه شده باشید.