با توجه به قانون حمایت از خانواده، مرد متاهل در برخی مواقع توانایی ازدواج مجدد و گرفتن زن دوم را دارد. اما شرایط زن دوم گرفتن چیست؟ آیا در اسلام مرد می‌تواند در صورت داشتن همسر دائمی همسران دیگری اختیار کند؟ برای گرفتن پاسخ سوالات خود تا انتهای مطلب با کیا وکیل همراه باشید.
در این پست به بررسی جنبه های حقوقی گرفتن زن دوم خواهیم پرداخت و برخی از مسائل دینی و فقی مربوط به این مورد که روی جنبه های حقوقی آن نیز تاثیر گذار است را بررسی خواهیم کرد.
درصورت نیاز به وکیل خانواده و پیگیری حقوقی پرونده های خانوادگی در اسرع وقت با کیا وکیل تماس بگیرید.
آیا امکان ازدواج مجدد و گرفتن زن دوم برای مرد متاهل وجود دارد؟
با توجه به ماده 4 قانون حمایت خانواده که در سال 1391 تصویب‌شده، قانون‌گذار موظف است که به صلاحیت خانواده حکم دهد. در بند 4 این ماده به‌صورت زیر بیان شده است:
«رسیدگی به دعوای ازدواج مجدد در صلاحیت دادگاه خانواده دعاوی دادگاه قرار دارد». پس شرایط گرفتن زن دوم به این صورت است که فرد باید به دادگاه مراجعه کرده و از آنجا مجوز دریافت کند. با توجه به ماده 56 قانون حمایت خانواده که در سال 1391 تصویب شده است، در صورت ازدواج مجدد مرد بدون مجوز دادگاه مشمول مجازات خواهد شد.
به‌عبارت‌دیگر با توجه به ماده ذکر شده اگر سردفتری بدون هیچگونه حکم قضایی و مجوز قانونی از دادگاه، برای ثبت ازدواج اقدام کند، از ادامه کار محروم خواهد شد. همچنین به مدت یک سال حبس برای وی صادر می‌شود. در سال 1391 قانون حمایت مدنی اصلاح شد و برخی از افراد تصور می‌کنند که قانون تصویب‌شده در سال 1353 منسوخ‌شده است؛ اما این‌گونه نیست.
در قانون اصلاح‌شده، قوانین منسوخ، ذکرشده و قانون حمایت خانواده شامل اصلاحات صورت گرفته نمی‌شود. پس مقررات ازدواج مجدد مرد که در قانون حمایت خانواده سال 1353 تصویب شده است، همچنان حاکم و پابرجاست.
با شرایط گرفتن زن دوم بیشتر آشنا شوید
با توجه به ماده 16 قانون حمایت از خانواده، در موارد زیر مرد می‌تواند از دادگاه مجوز ازدواج دریافت کرده و همسر دوم اختیار کند:
- داشتن رضایت از همسر اول
- ناتوانی زن در ایفای نقش زناشویی خود
- عدم تمکین زن از شوهر
- در صورت ابتلای زن به بیماری‌های لاعلاج یا جنون که ادامه زندگی زناشویی را با مشکل مواجه کند
- در صورت محکومیت زن با توجه به بند 8 ماده 8 که به‌صورت زیر بیان شده است:
«محکومیت زن به حکم قطعی به مجازات 5 سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت، منجر به 5 سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به 5 سال یا بیشتر حبس و بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد»
- در صورت ابتلا زن به هرگونه اعتیادی که ضرر داشته باشد. با توجه به بند 9 ماده 8 که به‌صورت زیر بیان می‌کند:
«ابتلا به هرگونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و ادامه زندگی زناشویی را غیرممکن سازد»
- درصورتی‌که زن زندگی خود را بدون اذن همسر خود ترک کند.
- اگر زن عقیم بوده و توانایی بچه‌دار شدن نداشته باشد، مرد می‌تواند همسر دوم اختیار کند.
- در صورت مفقودالاثر یا غیب شدن زن و با توجه به بند 14 ماده 8 قانون حمایت خانواده، مرد می‌تواند مجوز ازدواج مجدد را از دادگاه دریافت کند.
در قسمت بالا به بررسی شرایط گرفتن زن دوم پرداختیم. درصورتی‌که مرد بدون اذن همسرش، زن دوم اختیار کند، با مراجعه به دادگاه و اثبات ازدواج مجدد همسرش، می‌تواند حکم طلاق را دریافت کند.
حقوق زنان در هنگام گرفتن همسر دوم توسط مرد چیست؟
یکی از شرایط گرفتن زن دوم این است که مرد باید با زنان خود به‌گونه‌ای رفتار کند که هیچ‌کدام از آنها احساس برتری نسبت به فرد دیگر نداشته باشد. به‌بیان‌دیگر مرد باید زنان خود را ازنظر پوشاک، مسکن، غذا و سایر موارد به‌صورت یکسان تامین کند و هیچ فرقی بین آنها قائل نشود. همچنین مرد باید در هنگام معاشرت با زنان خود منصف باشد. مبنای اصلی دادگاه برای اجرای عدالت فقط امکانات مالی در نظر گرفته می‌شود، تبعیض بین زنان و بیعدالتی در بین آنها، نمی‌تواند منجر به طلاق شود. زن با اثبات این بیعدالتی می‌تواند حق طلاق را از همسر خود بگیرد.
مجازات گرفتن زن دوم بدون اجازه زن اول چیست؟
در ماده 17 قانون حمایت از خانواده که در سال 1353 تصویب شده است، ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر اول جرم نیست؛ درصورتی‌که بعد از انقلاب اسلامی، لایحه ذکرشده غیرقانونی اعلام شد. اکنون، ماده 49 قانون حمایت از خانواده که در سال 1391 تصویب شد، در این زمینه در نظر گرفته می‌شود.
با توجه به این ماده، در صورت ثبت نکردن ازدواج دائم، مجازاتی مانند حبس درجه 7 یا جزای نقدی درجه 5 در نظر گرفته می‌شود. لازم به ذکر است که گرفتن زن دوم بدون اذن دادگاه یا همسر اول جرم محسوب نمی‌شود. بر اساس بند 12، مرد می‌تواند بدون اثبات ازدواج مجدد وی بدون اذن همسر اول، او را طلاق دهد. در صورت تمایل، همسر اول می‌تواند برای اخذ مهریه درخواست دهد.
سخن پایانی
در این مطالب به بررسی شرایط گرفتن زن دوم و نکات مهم آن پرداختیم. همانگونه که ذکر شد، ازدواج مجدد مرد متاهل جرم نیست و باید قبل از انجام این کار از دادگاه مجوز ازدواج مجدد را دریافت کند. از شرایط ازدواج مجدد مرد می‌توان به اذن زن، عدم تمکین زن، عدم انجام وظایف زناشویی به‌وسیله زن، ابتلا زن به بیماری‌های صعب‌العلاج، جنون، حکم حبس بیش از 5 سال برای زن، ناباروری و مفقود شدن زن اشاره کرد.
توجه داشته باشید که مرد برای ازدواج مجدد باید از دادگاه مجوز دریافت کند، در غیر این صورت اگر همسر اول به دادگاه مراجعه کرده و ازدواج مجدد مرد را ثابت کند، حکم طلاق برای وی صادر خواهد شد. همچنین در صورت تمایل زن می‌تواند مهریه خود را به اجرا بگذارد.
