در کشور ما خرید و فروش خودروهای دست دوم به شدت رواج دارد. این روش به دلیل شرایط گونانی که برای خریداران و فروشندگان پیش می‌آید، باعث می‌شود معاملات خوبی رقم بخورد. با این حال در این نوع معاملات افرادی نیز با استفاده از انواع روشهای کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو، این بازار را ناامن می‌کنند.
به همین دلیل افرادی که در مورد مسائل فنی، حقوقی و مالی خرید و فروش خودرو تجربه چندانی ندارند، بهتر است قبل از انجام هرگونه معامله در این رابطه مطالعه کنند و با همراهی افراد مجرب در این بازار به خرید یا فروش خودرو بپردازند.
در این مطلب سعی می‌کنیم تعدادی از رایج‌ترین راه‌هایی که افراد مجرم سعی می‌کنند با استفاده از آن‌ها کلاهبرداری کنند را به شما معرفی کنیم. در ادامه به روشهای پیشگیری و شناسایی این افراد و بررسی روشهای کلاهبرداری نیز خواهیم پرداخت.
عناوین صفحه
نشانه‌های رایج خطر هنگام فروش خودرو
در این بخش، انواع روشهای کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو نکاتی را گوشزد می‌کنیم که باید هنگام فروش خودرو مد نظر قرار دهید:
دو قسمت کردن قبض پارکینگ
گاهی اوقات خریداران کلاهبردار از فروشنده می‌خواهند که ماشین را در پارکینگ بگذارند و سپس قبض پارکینگ را دو قسمت کنند تا هیچ کدام بدون حضور دیگری نتواند خودرو را از پارکینگ خارج کند. این روش کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو متاسفانه فراگیر است و افراد زیادی در دام آن افتاده‌اند.
این حرکت تا این قسمت به نظر کاملا منطقی می‌رسد، اما همه چیز به همین جا ختم نمی‌شود. خریداری که در اصل قصد دیگری دارد، مدام با بهانه مختلف (که شامل خرابی‌های فنی و ظاهری خودرو از جمله مشکلات مربوط به موتور و رنگ بدنه و…) خرید را به زمان دیگری معوق می‌کند و یا تنها در صورت پیشنهاد قیمت بسیار پایین‌تر راضی به خرید می‌شود.
این در حالی است که شما به عنوان مالک خودرو می‌توانید با نشان دادن مدارک خودرو و پرداخت هزینه بسیار کم خودرو را از پارکینگ خارج کنید. هیچ اجباری در فروش خودرو با قیمت بسیار کمتر نیست.
کلاهبرداری قولنامه‌ای
از دیگر روشهای کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو، ارجاع شما به عنوان فروشنده به بنگاه فردی است که با خریدار تقبلی آشناست. در این روش خریدار شما را برای نوشتن قولنامه به بنگاه فردی می‌برد که از قبل با او هماهنگ شده است.
در این حالت از همان ابتدا شما موظف به پرداخت هزینه نوشتن قولنامه می‌شوید. با این حال کلاهبرداری اصلی در ادامه اتفاق می‌افتد. بعد از پرداخت بیعانه خریدار مکررا با ایراد گرفتن به خودرو شما را مجبور به فسخ قولنامه یا فروش خودرو به قیمت بسیار پایین‌تر می‌کند.
در هر صورت شما به دلیل فروش خودرو با قیمت پایین یا پرداخت هزینه‌های بسیار به بنگاه در قبال کاری که انجام نداده‌اید، ضرر خواهید کرد. نکته مشابه در همه اقسام خرید و فروش خودرو این است که در همه مراحل (کارشناسی نوشتن قولنامه و…) به محلی بی‌طرف و منصف مراجعه کنید و اگر به آشنا بودن طرفین شک کردید، محل را تعویض کنید.
روش‌هایی که فروشندگان کلاهبردار به کار می‌برند
در ادامه به روشهای کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو می‌پردازیم که موجب فریب خوردن تعداد زیادی از خریداران شده است. با دقت مطالبی که در ادامه ذکر می‌شود را مطالعه کنید تا شیرینی خرید خودرو جدید به کامتان تلخ نشود.
ارائه خودرویی غیر از خودروی کارشناسی شده
داستان این کلاهبرداری به این شکل پیش می‌رود: شما با کارشناس متخصصی که به او اطمینان دارید برای بررسی خودرو می‌روید. کارشناس شما سلامت بدنه و فنی خودرو را تایید می‌کند و قولنامه نوشته می‌شود. بعد از پرداخت بیعانه تعویض پلاک انجام می‌شود.
خودرو به شما تحویل داده می‌شود، اما بعد از مدتی متوجه تصادفی بودن خودرو می‌شوید. ممکن است شک کنید که کارشناس اشتباه کرده است. این هم محتمل است، اما اتفاق دیگری هم ممکن است رخ بدهد. فروشنده به نحوی شماره شاسی خودرو را در قولنامه نمی‌آورد.
به همین ترتیب در روز کارشناسی یک خودروی سالم را بررسی می‌کنید و هنگام تعویض پلاک یک خودروی تصادفی با همان مشخصات ظاهری را تحویل می‌گیرید. شاید به نظر عجیب بیاید، اما همه این روشهای شناخته شده کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو تجربه شده است.
خریدار و کارشناس جعلی
گرفتن تمرکز خریدار و القا این موضوع که ممکن است فرصت خرید یک کالا با شرایط ویژه را از دست بدهد روش جدیدی نیست. در انواع فروشگاه‌ها این روش اعمال می‌شود و فروشندگان کلاهبردار نیز از این روش در حد اعلای آن استفاده می‌کنند.
این موقعیت فرضی را تصور کنید. شما همراه با کارشناس برای بررسی خودرو می‌روید. در همین حین و مدتی پس از حضور شما در محل، خریدار دیگری نیز برای بازدید از راه می‌رسد. همه چیز از اینجا شروع می‌شود که خریدار دوم اصرار به خرید خودرو می‌کند و حتی ممکن است قیمت بالاتر هم پیشنهاد بدهد که بگوید حاضر به رقابت است.
تمام تلاش خریدار دوم و کارشناس او این است که شما را وادار به عجله کردن و عدم بررسی دقیق در ادامه فرایند بازدید کند. در این شرایط خریدار اول که از پشت پرده بی‌خبر است، احتمال دارد با استناد به بررسی نفر دوم خودرو را حتی به قیمت بالاتر یا بدون تخفیف بخرد در حالی که از مشکلات خودرو آگاه نیست.
نکته اصلی این ماجرا این است که خریدار دوم و کارشناس از طرف خود فروشنده برای بازدید می‌آیند و همه هدف‌شان تنها جلب اعتماد شما و وادار کردن شما به عجله کردن در خرید است. این نیز یکی دیگر از روشهای کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو به نظر می‌رسد.
کلاهبرداری لوکس!
همه چیز خیلی ساده اتفاق می‌افتد. فروشنده با اضافه کردن آپشن‌های تقلبی به خودروهای لو آپشن (low option) آن‌ها را به عنوان خودروهای فول آپشن و با قیمت بالاتر به خریدار می‌فروشند. این روش بیشتر در رابطه با خودروهای توسان، اسپورتیج و سانتافه کاربرد دارد.
دلیل استفاده از این روش برای خودروهای لوکس این است که آن‌ها از کشورهای مختلف به سفارش فروشنده به ایران وارد می‌شوند و انجام این کار برای فروشنده بسیار آسان‌تر می‌شود.
چند نکته مهم برای پیشگیری از کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو
اصولا هنگام نوشتن قولنامه یا قرداد خرید هر کالایی که قیمت قابل توجهی دارد، آدرس محرز محل زندگی و کار فروشنده و یک شماره ثابت از او داشته باشید. آدرس‌هایی که در قبوض کاغذی ذکر می‌شوند قابل اتکا هستند.
- درمورد خرید از فروشگاه‌های اینترنتی گرفتن یک شماره ثابت از فروشنده الزامی است.
- هیچ وقت به کپی مدارک هویتی تکیه نکنید و حتما اصل مدارک را رویت کنید.
- اگر سند به نام طرف معامله نیست، به هیچ وجه با او معامله نکنید.
- به مفاد و عبارات خاص قولنامه دقت کنید. گاهی اضافه کردن یک عبارت یا جمله راهی برای کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو باز می‌کند که حتی قانون نیز نمی‌تواند از شما دفاع کند.
- برای بررسی فنی و بدنه خودرو حتما یک کارشناس کاربلد را همراه خود داشته باشید.
- شماره بدنه و موتور را همیشه با کارت خودرو مطابقت دهید و همیشه اگر قیمت خیلی پایین بود حتما شک کنید.
نتیجه‌گیری
متاسفانه در بازارهایی که کالاهای با ارزش بالا بین مردم و بدون دخالت مراجع رسمی معامله می‌شوند، امکان کلاهبرداری و تقلب زیاد است. این مشکل برای هر کسی چه در جایگاه فروشنده و چه در مقام خریدار ممکن است پیش بیاید.
در نهایت برای اینکه هیچ وقت در دام کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو نیفتید، باید چند مسئله را رعایت کنید. از مهم‌ترین این نکات قوانین و مقررات این نوع معاملات است که دانستن آن‌ها می‌تواند تا حد زیادی به شما کمک کند تا با استعانت از قانون حق و حقوق خود را از متقلبان و کلاهبرداران بگیرید.